'Dirigeren draait om hoe we de muziek samen het beste kunnen laten klinken'

Het bekende beeld van een dirigent is iemand op een bok voor het orkest, zwaaiend met een stokje. Maar voor student Anniek Otten van de HaFaBra-directieopleiding aan het Prins Claus Conservatorium is het zoveel meer dan dat. "Het gaat over interpretatie, samenwerking en vooral over jezelf blijven."

Het voordeel van een kleine opleiding

Wat de HaFaBra-directieopleiding uniek maakt, is de kleinschaligheid. Anniek merkt hier veel van in de begeleiding. “Hier krijg je veel persoonlijke aandacht. Iedereen komt binnen met een eigen verhaal en gaat weg met een eigen verhaal. Dat persoonlijke contact helpt je niet alleen als dirigent, maar ook als mens.”

Door de kleinschaligheid is er meer tijd voor diepgang. Voor je begint met samenspelen, bestudeer je zelf de muziek. Bij vakken als algemene muziekleer en praktische harmonie krijg je hier handvatten voor. Je hebt dan de achtergrond om invulling te geven aan de muziek. “Bij dirigeren draait het om jouw interpretatie. Hoe ervaar jij het verhaal en hoe breng je dat over?”

Van bugelspeler naar dirigent

De liefde voor muziek begon bij Anniek al vroeg. "Ik ben op mijn elfde begonnen met bugel en later kwam trompet erbij. Ik ben echt opgegroeid in die wereld," vertelt Anniek. Maar deze richting had ze eerst niet voor zichzelf bedacht. "Ik wist altijd dat ik iets met muziek wilde doen, maar dirigeren leek me spannend. Totdat ik de kans kreeg om het te proberen. Ik ontdekte dat het bij dirigeren niet alleen om mij draait, maar om hoe we samen de muziek het beste kunnen laten klinken."

Dirigeren leek me spannend. Totdat ik de kans kreeg om het te proberen. Ik ontdekte dat het bij dirigeren niet alleen om mij draait, maar om hoe we samen de muziek het beste kunnen laten klinken.

Samenwerking met orkesten

Anniek leert veel over de samenwerking met het orkest. Als dirigent sta je voor een groep, maar dat betekent niet dat je zelf alle regie hebt. “Het is een wisselwerking. Je kunt alleen iets krijgen als je ook kunt ontvangen. Je kunt niet alleen maar zenden, het is geven en nemen.”
Er zit veel diversiteit in het programma van de opleiding. Regelmatig dirigeert Anniek groepen, van eigen orkesten tot grote orkesten in Noord-Nederland. Dat maakt het voor haar interessant: “Geen orkest klinkt hetzelfde. Net zoals elk mens anders is, heeft elk orkest zijn eigen karakter.”

Meer dan genoeg praktijkervaring 

Een groot deel van de opleiding bestaat uit stagelopen bij orkesten. Daarnaast zijn er speciale projecten, zoals de Full Size Conducting week. “Je krijgt te maken met alle orkestvormen, Harmonie, Fanfare en Brassband. Maar daarnaast krijg je ook alles wat bij dirigeren betrokken is, zoals persoonlijkheid, omgang met mensen, leren van situaties, begeleiden van solisten. Dat gaat alle kanten op.” 
Projecten als deze zorgen voor extra tijd om in het dirigeren te verdiepen. Anniek: “Ik denk dat alle onderdelen van deze week ook terugkomen in de gebruikelijke lessen, maar nu wordt er veel meer ingezoomd op bepaalde aspecten, waardoor je dat kunt uitdiepen.”